Column: ‘Wat kan ik voor u doen?’ door Ds. Willemien Lammers

Op een dag stapt er een man een bankfiliaal binnen. Al gauw komt er een medewerker van de bank naar hem toe. “Wat kan ik voor u doen?” En de man antwoordt: “ik wil graag een bankrekening openen.” Nou, dat kan natuurlijk. En ze gaan aan het werk. De man geeft zijn naam, zijn adres en zijn geboortedatum op en toont zijn legitimatie. De bankmedewerker geeft het allemaal netjes op in de computer. Dan vraagt de bankmedewerker aan de man: “en uw eerste storting? Hoe veel geld wilt u storten?” De man kijkt de bankmedewerker stomverbaasd aan. “Storten?” vraagt hij. “Maar ik wil toch helemaal geen geld storten. Ik wil juist geld opnemen!”

Toen president J.F. Kennedy in 1961 de ambtseed aflegde aan het begin van zijn ambtstermijn als president, sprak hij de beroemde woorden uit: “Vraag niet wat jouw land kan doen voor jou, vraag wat jij kunt doen voor je land.” Het maakte toen een grote indruk en het inspireerde een hele generatie van mensen om zich in te zetten voor de samenleving. Het lijkt er wel eens op alsof dat helemaal vergeten en verdampt is. Vandaag de dag vragen mensen niet: wat kan ik voor u doen? Of: wat zou ik bij kunnen dragen? Nee, ze stellen de vraag:“Wat heb ik er aan?” En als dat niet meteen duidelijk wordt, dan haken ze af.

En toch heb je soms echt meer aan geven dan aan ontvangen. Neem nu de zoektocht naar liefde. Als je denkt dat je pas gelukkig zult zijn wanneer je de ware gevonden zult hebben, de geliefde die aan jouw ideaalbeeld beantwoordt, dan is dat een recept voor ongelukkige liefdes. Het komt er meer op aan dat je voor je partner de ware bént. Of neem de zoektocht naar het geluk. Wetenschappers kijken al jaren naar hoe het leven eruit ziet van mensen die gelukkig zijn. Wat maakt mensen gelukkig? En wat blijkt: wanneer iemand zich consequent inzet om ánderen gelukkig te maken, is de kans groter dat ze zelf ook gelukkig zijn. En wie vooral zijn of haar stinkende best doet om zelf gelukkig te worden, is maar al te vaak helemaal niet zo gelukkig. “Geef, dan zal je gegeven worden; in overvloed.” Zelfs Jezus zei het al, bijna 2000 jaar geleden.

Kennedy zei trouwens ook nog iets anders in diezelfde beroemde toespraak uit januari 1961: “Als een vrije samenleving niet de vele armen kan helpen, dan kan zij ook de weinige rijken niet redden.” In corona-tijd zou je misschien moeten vertalen: “als een vrije samenleving de kwetsbare mensen niet kan beschermen, dan zal zij ook de sterken niet kunnen redden.”

Geven, en omkijken naar wie arm of kwetsbaar zijn. Volgens mij waren die jonge artiesten het deze week even vergeten, met hun #wijdoennietmeermee. Maar het is echt zo: als je alleen kijkt naar wat je zelf te kort komt, en als niet wat over hebt voor een ander, als je alleen uit bent op wat je er zelf aan hebt, in plaats van bezig te zijn met wat je te bieden hebt, dan loop je onherroepelijk vast.

Willemien Lammers