In het begin van mijn loopbaan als vogelaar zorgde mijn leermeester er voor dat ik drie lastige zangers uit elkaar kon houden. Dat waren de heggenmus, de roodborst en de winterkoning. Nu kan ik mij niet meer voorstellen dat deze drie een zang hebben die verwarrend kan zijn.
De Tjiftjaf is een vogelsoort die weinig problemen om te herkennen oplevert. Deze vogel roept zijn eigen naam: tjiftjaf-tjiftjaf-tjiftjaf. Er zijn meer vogelsoorten die hun eigen naam herkenbaar laten horen, zoals de grutto en kievit. Tegen het eind van de vorige eeuw was de Tjiftjaf de vogelsoort die vogelaars in lentestemming brachten. Mijn moeder is op 16 maart geboren en altijd omstreeks haar verjaardag probeerde ik de Tjiftjaf te vinden. Het was dan lente.
Het voorkomen van de Tjiftjaf veranderde in de loop der tijden. Naarmate de herfst en de winter warmer werden, bleek het mogelijk dit vogeltje zelfs in de winter te horen. Eens stond ik op 31 december ergens in een natuurgebiedje en…opeens begon er een Tjiftjaf te roepen. Om mij heen was de wereld wit. Het had gesneeuwd.
Was dit een voorteken van de klimaatopwarming? Er kwamen steeds meer waarnemingen van voorjaarsvogels die in de winter gezien werden. De Latijnse naam is Phylloscopus collybita. Dit betekent: bladspeurder. Inderdaad
zoeken de phylloscopen, zoals tjiftjaf en fitis de bladeren af op zoek naar insecten. ‘Collybita’ is afgeleid van een Grieks woord voor ‘gelwisselaar’ In de Paastijd kan mij dat wel voorstellen.
De foto is genomen door Leen Kuiper uit Wieringerwerf op 1 april 2021.
Zie ook: www.wierhaven.nl