WIERINGERWERF – Aan de Oostermiddenmeerweg is een Herdenkingspaal geplaatst voor de omgekomen bemanning van een Lancaster bommenwerper. Op 3 januari 1943 waren ze voor een bombardement op weg naar Essen, toen het vliegtuig hoog in de lucht ontplofte.
Het was voor stichting Herdenkingspalen Hollands Kroon het vijfde monument dat onthuld werd. Bij de andere edities was er een grotere ceremonie met lokale veteranen en het spelen van volksliederen. Door corona kan dat allemaal niet, toch kon de stichting niet langer wachten. “De zoon van één van de bemanningsleden in Engeland is ernstig ziek”, legt voorzitter Mark Hakvoort uit aan NH Nieuws. “Wij wilden daarom ook niet langer wachten maar nog laten zien dat er aan de bemanning en aan hem gedacht wordt. Vandaar dat we op deze koude dag in februari hier nu staan.”
Getuige
Homme Heidema was nog maar 15 jaar oud als het hoog in de lucht, boven de boerderij van zijn ouders, misgaat. “Het was half acht toen mijn vader zei: ‘Denk eraan straks komt Radio Oranje, doe het luik even open’. Want daar stond de radio. En toen kwam er een harde knal! Mijn zuster zat voor het raam en dook meteen onder de tafel. Ik liep naar buiten. De deur was meteen weer dicht…het was een enorme vuurbal.”
“Het was een kleine operatie met zo’n 25 vliegtuigen”, zegt Hakvoort. “Ze waren vanaf de Noordzee op weg naar Essen. Het is op zes kilometer hoogte ontploft. Wat er precies gebeurd is, is niet duidelijk. Er zijn geen meldingen van Duitse vliegers die ze aangevallen hebben. Het zou kunnen dat er een bom te vroeg is afgegaan. De brokstukken kwamen op vijf á zes boerderijen terecht.”
Brokstukken
Op de avond zelf kwam er bij de boerderij van Homme Heidema’s ouders nog een politieman aan de deur om te vragen of zij iets van een vliegtuig wisten. Er waren toen al brokstukken gevonden door de Duitsers. “Ze hebben twee platte wagens met spullen van het vliegtuig van het land afgehaald. Wat mij het meest frustreerde is dat ze de piloten op een gegeven moment op een stapel bij elkaar hadden gelegd. Dat was geen gezicht. Zo ga je niet met die jongens om.”
De vliegers werden eerst begraven bij Huisduinen. Na de oorlog zijn ze herbegraven op de Britse begraafplaats bij Bergen op Zoom. “In 2016 is de zoon van de boordwerktuigkundige op onze uitnodiging hier al geweest. Het was voor hem heel bijzonder. Hij wist niks van de crash, waar het gebeurd was. Het heeft hem toen veel goed gedaan.” De stichting hoopt dit jaar op meerdere locaties palen te kunnen plaatsen.