Zeldzame lammergier vliegt te pletter tegen een windmolen in de Wieringermeer

WIERINGERMEER – Waar eerder deze maand tal van vogelspotters op pad gingen om een lammergier te zien in Drenthe en Overijssel, heeft er vanochtend een ander zich te pletter gevlogen tegen een windmolen in de Wieringermeer. Het dier is zeldzaam, komt in ons land niet voor maar laat zich wel gemiddeld eens in de drie jaar zien boven Nederland.

De vogel wordt nog niet bedreigd, maar wordt door de internationale unie van natuurbescherming wel als ‘gevoelig’ beschouwd. Het dier behoort tot een van de grootste roofvogels in Europa. Zowel de onlangs gespotte lammergier als de onfortuinlijke vogel in de Wieringermeer kwamen uit Frankrijk, al kwamen ze wel uit verschillende regio’s.

Hans Pohlmann, werkzaam bij Landschap Overijssel en voorzitter van de Vulture Conservation Foundation, volgde de vogel vanaf het moment dat hij Nederland binnenvloog. “Deze kwam uit de Baronnies, uit de Franse Voor-Alpen. De ander kwam uit de Grands Causses.” Terwijl voor de ander veel vogelspotters naar het oosten van het land gingen, hield Pohlmann de aanwezigheid van de tweede lammergier bewust stil. “Als hij op een plek zit, waar hij niet rustig bekeken kan worden, melden we het niet. Zo’n vogel is op reis en heeft zijn rust hard nodig.”

Rechte lijn
In het Zeeuwse Ouddorp werd hij voor het eerst gezien. Pohlmann: “We houden hem al een aantal dagen in de gaten en zagen dat hij vanuit Ouddorp in een rechte lijn naar het noorden vloog. Over Den Haag, Leiden, Amsterdam, Hoorn en uiteindelijk in het Robbenoordbos.” Vogelaars was discreet verteld over de vogel, maar niemand heeft hem over zien vliegen.

Zo gauw hij doorhad waar hij zat, is Pohlmann naar de vogel toe gegaan. Vannacht overnachtte het dier in het Robbenoordbos. “We waren er gisteren al bang voor dat hij tegen een windmolen zou vliegen, omdat hij toen precies tussen twee windmolens door vloog.”

Vanochtend gebeurde het daadwerkelijk. De vogel heeft een zender bij zich en om 9.27 uur maakte hij een rare beweging en bleef het stipje stil op één locatie. Pohlmann ging er daarop meteen naartoe. Onderaan een windmolen aan de Schervenweg in Wieringerwerf trof hij het dode dier aan. “Dat hij een stuk verderop tegen een windmolen zou vliegen, dát hadden we niet verwacht. Ik was er aardig kapot van dat ik hem zo zag liggen.”

Sinds 1986 houdt de Vulture Conservation Foundation zich bezig met het actief uitzetten van gieren. Hans Pohlmann: “In de jaren 70 waren er in heel Europa nog maar 70 broedparen, inmiddels zitten we op de 200. Naar schatting vliegen er door heel Europa 1.300 lammergieren rond. Er wordt veel moeite in gestoken, en dan is het extra zuur als zo’n vogel verongelukt tegen een windmolen.”

En dat terwijl er volgens Pohlmann een simpele oplossing is om te voorkomen dat de vogels de dood vinden door een windmolen. “In landen als Portugal en Spanje, maar ook in Zeeland, wordt een systeem gebruikt op de windmolens die ervoor zorgt dat de wieken automatisch stoppen met draaien als er een grote vogel in de buurt is. Dat systeem zou wat ons betreft op alle windmolens moeten zitten. Het is vreselijk dat dit nu is gebeurd, maar het enige goede is dat er nu misschien aandacht komt voor de negatieve effecten van windmolens.”

Autopsie
De vogel gaat naar de Universiteit Wageningen, waar morgen een autopsie wordt uitgevoerd. “De doodsoorzaak is wel helder, maar we willen zeker weten dat er geen onderliggende kwaaltjes zijn.” In een database waarin alle dode en verongelukte gieren wordt bijgehouden, komt de uitkomst en meer informatie over de vogel vervolgens in te staan.